Başlık

Çevresel parametrelerin ve ekipman parametrelerinin izlenmesi ve kaydedilmesi

Neden

Çevre ve ekipmanların birçok tetkik ve ayıraç üzerinde önemli etkileri vardır. Birçok ayıracın minimum ve maksimum depolama sıcaklık şartları vardır, bakterilerin optimum üreme sıcaklıkları vardır, laboratuvardaki negatif basınç sürekli ve belirtilen aralıkta olmalıdır vb. Bu parametrelerde çok fazla dalgalanma görülmesi halinde tetkikler olumsuz etkilenir, ayıraçlar zarar görebilir/son kullanma tarihini daha çabuk doldurabilir, bakteri üremesi daha yavaş olabilir. Bu sebeple tetkik üzerinde etkili olabilecek ekipman ve çevre parametreleri tespit edilmeli, izlenmeli ve kontrol edilmelidir.

Ne

Bu aktivitede çevresel parametrelerin kontrol edilmesinde ilk iki adım atılacaktır:

  • Kritik parametrelerin tespit edilmesi
  • İzlem sistemlerinin kurulması.

4. aşamada uygunsuzlukların ele alınmasına ilişkin standart hale getirilmiş bir prosedür geliştirilerek standartlaştırılmış önleyici ve düzeltici eylemler hazırlanacaktır. O aşamada da, üçüncü adım olan bu parametrelerin kontrolü uygulanacaktır.

Nasıl ve kim?

Biyogüvenlik Sorumlusu:

  1. Ayıraçlar, ekipmanlar veya tetkik üzerinde etkili olabilecek parametrelerin listesini çıkarır. Kritik parametrelere şunlar örnek verilebilir:
    • Etüv sıcaklıkları
    • Soğutucu ve dondurucu sıcaklıkları
    • Çevresel sıcaklık
    • Laboratuvar ve dış ortam arasındaki çevresel basınç farkı (negatif basınç sistemi varsa)
    • Ekipmanların kalibrasyonu
    • Geçerliyse ve gerekliyse diğer parametreler (ör. standart normlardan sapma gösterilmesi test sonuçlarını olumsuz yönde etkilediğinde)
  2. Biyogüvenlik Sorumlusu her parametrenin kritik aralığını tanımlar. Yani parametre bu aralık dışına çıkarsa parametrenin düzeltilmesi ve normal değerlere döndürülmesi için düzeltici eylemde bulunulur.
  3. Her parametrenin ne sıklıkta izleneceğini belirler (ör. her gün/her hafta/her ay).
  4. Parametreleri Laboratuvar Yöneticisi ile görüşür. Laboratuvar Yöneticisi çeşitli parametreleri izleme görevinin kimlere verileceğine karar vermelidir.
  5. Biyogüvenlik Sorumlusu her parametre için bir izleme kayıt formu oluşturarak her parametrenin göstergesinin yanına bu formu asar. Bu kayıt formunda kritik aralık ve ölçüm sıklığına da yer verilmelidir! Bu kayıt formlarının ilgili SÇP'lerde bulundurulması gerektiği UNUTULMAMALIDIR. SÇP'lerin büyük bir bölümünün bu aşamada yazılması gerekmektedir, bu sebeple iki olasılık vardır:
    • SÇP zaten yazılmıştır: İzlem kayıt formunu bu SÇP'ye ek olarak ekler ve SÇP'de ilgili parametrenin düzenli olarak izlenmesine ilişkin prosedürü kapsayacak şekilde değişiklik yapar.
    • SÇP henüz yazılmamıştır: Kayıt formunu hazırlar ve kullanmaya başlar. Bu parametrenin düzenli izlenmesine ilişkin prosedürü açıklamak için SÇP'nin yazılacağı zamanı bekler.
  6. Haftalık personel toplantısında bütün personele prosedürü ve kritik parametrelerin neden izlenmesi gerektiğini açıklar.
  7. Kritik parametreleri izlemeye başlar.
  8. Kayıt formlarının değiştirilmesi gerekip gerekmediğini düzenli olarak kontrol eder. Doldurulan kayıt formlarını "Kritik Parametre İzlemi" başlıklı bir klasörde saklar.
  9. Bir süre sonra parametrelerin gerektiği gibi izlenip izlenmediğini kontrol eder. İzlenmiyorsa durumu Laboratuvar Yöneticisi ile görüşerek uygun önlemleri alır.

 

Laboratuvar Yöneticisi:

  1. Gerektiğinde Biyogüvenlik Sorumlusu'na yardım eder.
  2. Parametreleri izleme görevini çeşitli personel üyeleri arasında paylaştırır. Konuyla en çok ilgisi olan personel üyesini seçer (ör. işe en yakından dâhil olan). Örneğin etüvlerin ve bakteriyolojide kullanılan dondurucuların sıcaklığının izlenmesinde en uygun kişiler bakteriyoloji laboratuvarında çalışan personeldir.
  3. Bu personel üyeleriyle yeni görevlerini görüşür.

 

Sağ sütunda laboratuvarda kullanmak üzere uyarlayabileceğiniz bazı kayıt formu şablonlarına yer verilmiştir. Bu kayıt formları geliştirildikleri ekipmana yönelik ekipman SÇP'leri kapsamında (ör. ilgili SÇP'ye ek şeklinde) yer almalıdır. Bu şablonlar, gerekli izinler alınarak, AUKA tarafından finanse edilen TB KYP Laboratuvar Araç Kutusu'ndaki kaynaklardan uyarlanmıştır. Orijinal ve diğer yararlı dokümanlar burada TB KYP Laboratuvar Araç Kutusu'nda bulunabilir.

Yol Haritası Aktivitesine Genel Bakış Bölümüne Dön
Bu aktivite KSE, Tesisler & Güvenlik kapsamındadır
ISO15189:2007: 5.2.5
ISO15189:2012: 5.6.3
ISO15190:2003: 5.2.6