Başlık

Biyogüvenlik Sorumlusu'nun Atanması

Neden

Kimyasal, elektrik, mekanik, fiziksel ve her şeyden önemlisi de biyolojik tehlikeler dolayısıyla tıbbi laboratuvarlarda çalışmanın getirdiği bazı potansiyel tehlikeler vardır. Bu sebeple de laboratuvardaki her riskin asgari düzeye indirilmesi önemlidir. Bunu başarmanın yöntemlerinden birisi güvenli davranış prosedürleri geliştirmektir. Numunelerle ilgili işlemlerin güvenli şekilde yapılması, tesisteki personel ve ziyaretçilere yönelik güvenlik kuralları, ekipmanlarla ilgili işlemlerin güvenli şekilde yapılması vb. bunlara örnek olarak verilebilir. Tesis ayrıca mikroorganizmalarla ilgili işlemlerin güvenli bir şekilde yapılmasını sağlamalıdır.

 

ISO 15189'da güvenlikle ilgili sadece bir şart bulunur; burada laboratuvarın güvenli olması gerektiği ve iyi uygulamalara ve ilgili şartlara uyması gerektiği belirtilir. Bunun için personelin hayli vakit ayırması ve konuya özel eğitim alması gerekir. Laboratuvar güvenliğinin kontrol edilmesi ve iyileştirilmesi süreci iyi koordine edilmelidir. Bunun için de bir Biyogüvenlik Sorumlusu'nun atanması gerekir.

 

Sağ sütunda DSÖ Laboratuvar Kalite Yönetim Sistemi (LKYS) el kitabının tesisler ve güvenlik ile ilgili bölümüne yer verilmiştir. Burada laboratuvar uygulamaları ile ilgili güvenlik konularında okuması ve anlaşılması kolay bilgiler yer almaktadır. Bu bölümün tüm laboratuvar personeli tarafından okunması gerekir. DSÖ ayrıca bir Laboratuvar Biyogüvenlik Kılavuzu yayımlamıştır. Burada laboratuvar biyogüvenliği konusuna özel daha ayrıntılı bilgiler yer almaktadır. Bu kılavuz Biyogüvenlik Sorumlusu tarafından okunmalıdır. Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Başkanlığı Laboratuvar Güvenliği Rehberi

Ne

Güvenliği iyileştirmenin ilk adımı bir Biyogüvenlik Sorumlusu atamaktır. Bu kişi güvenlikle ilgili tüm konulardan sorumlu olur ve güvenlik iyileştirme sürecini planlar ve yönetir. Elbette, tüm personel üyeleri tarafından kabul görmesi ve işini herkesle işbirliği içinde yürütmesi için Biyogüvenlik Sorumlusu'nun Laboratuvar Yönetimi'nin tam desteğini alması önemlidir.

 

Biyogüvenlik Sorumlusu, Laboratuvar Yönetimi'ne danışmanlık yapar. Biyogüvenlik Sorumlusu'nun görevlerine şunlar örnek verilebilir (bunlar sadece örnektir, gerekirse başka görevler de eklenebilir):

  • Güvenlik politikaları ve prosedürleri geliştirmek (Laboratuvar Yöneticisi ile işbirliği halinde)
  • Bütün laboratuvar personeline biyogüvenlik konusunda oryantasyon ve eğitim vermek
  • Güvenlik konusunda tavsiyelerde bulunmak
  • Düzenli güvenlik denetimleri yaparak personelin güvenlik politika ve prosedürlerine uyduğundan emin olmak ve bu tür denetimlerin raporlarını hazırlayarak incelemesi ve önlem alması amacıyla Laboratuvar Yöneticisi'ne sunmak
  • Laboratuvar kazalarını araştırmak ve kaza raporları hazırlamak

Nasıl ve kim?

Laboratuvar Yöneticisi:

  1. Biyogüvenlik Sorumlusu pozisyonunun "profilini" çıkarmakla işe başlar. Yani: Biyogüvenlik Sorumlusu'nun görev ve sorumluluklarını açıklar.
  2. Daha sonra Biyogüvenlik Sorumlusu olmak isteyen ve gerekli yeterliğe sahip bir personel üyesi seçer. Seçtiği personel üyesini Biyogüvenlik Sorumlusu olarak atar ve bu pozisyonun gerektirdiği görev ve sorumlulukları ona açıklar.
  3. Biyogüvenlik Sorumlusu'nu atadıktan sonra bütün personel üyelerine Biyogüvenlik Sorumlusu'nun kim olduğunu ve görev ve sorumluluklarının neler olduğunu açıklar.
Yol Haritası Aktivitesine Genel Bakış Bölümüne Dön
Bu aktivite KSE, Organizasyon kapsamındadır
ISO15189:2007: 4.1.5
ISO15189:2012: 4.1.2.5
ISO15190:2003: 5.17.1