Başlık

Biyogüvenlik Kılavuzu'nun yazılması ve bu kılavuzun bütün personel tarafından okunmasının ve imzalanmasının sağlanması

Neden

Kalite yönetiminin temeli: "Yaptıklarınızı yazmanız ve yazdıklarınızı yapmanızdır". Yani laboratuvarda rutin olarak yaptığınız her şeyi belgelendirmek mecburiyetindesiniz. Bu sebeple, bütün tetkik ve prosedürler Standart Çalışma Prosedürlerinde (SÇP'ler) belgelendirilmelidir. SÇP'ler her faaliyetin her seferinde aynı ve optimum şekilde yapılmasını sağlayarak hata, kaza ve yanlış sonuç riskini azaltır. Güvenlik prosedürleri ise kaza, enfeksiyon ve patojen yayılması riskini azaltır. Laboratuvarın bütün güvenlik prosedürlerinin de belgelendirilmesi gerekir.

Ne

Laboratuvardaki bütün güvenlik prosedürlerini içeren bir Biyogüvenlik Kılavuzu geliştirilmelidir. Güvenlik prosedürleri önleyici, eşzamanlı ve düzeltici olabilir. Yani:

  • Önleyici: Kazaların, laboratuvar enfeksiyonlarının ve patojenlerin yayılmasını önlemeyi amaçlayan güvenlik önlemleri ve prosedürleri.
  • Eşzamanlı: Dökülme veya yangın gibi kazaların olması halinde, bu prosedürler kazanın daha kötüye gitmesine sebep olma riskini asgari düzeye indirerek sorunun en iyi nasıl çözüleceğini anlatır.
  • Düzeltici: Bu prosedürler kaza olduktan sonra her kazanın kök nedenini (kazaya sebep olan ana faaliyet) bularak kazanın tekrar meydana gelmesini önleyecek önlemlerin alınmasını sağlar.

Herkes Biyogüvenlik Kılavuzu'nu okuyarak her prosedürün nasıl yürütülmesi gerektiğini öğrenmelidir. Biyogüvenlik Kılavuzu'ndaki bölümler Prosedür SÇP'lerinin taslağına göre hazırlanacaktır, bu sebeple bölümleri Ana SÇP'deki Prosedür SÇP'sinin yazımına ilişkin protokol doğrultusunda, Ana SÇP'ye eklenmiş olan Prosedür SÇP'si şablonuna göre yazın. Sağ sütunda biyogüvenlik kılavuzuna ait bir bölüm örneğine yer verilmiştir. Bu, 1. aşamanın önceki adımlarında verilen Atıkların Ayrılması ve Bertarafına Yönelik SÇP'dir.

 

Aşağıda biyogüvenlik kılavuzunda yer alabilecek konuların örnek listesi verilmiştir. Lütfen bunun başlangıçta size fikir vermesi açısından sunulan bir bölüm listesi önerisi olduğunu unutmayın. Eklenmesi gereken başka konular olduğunu düşünüyorsanız bunları da ekleyebilirsiniz. Laboratuvarınızı ilgilendirmeyen konuları çıkarabilirsiniz.

  • Baş sayfa
  • İçindekiler
  1. Giriş
  2. Biyogüvenlik Sorumlusu'nun Görevleri
  3. Genel Güvenlik Talimatları
  4. Evrensel Güvenlik Önlemleri
  5. Risk Değerlendirmesi ve Kapsamı
  6. Başlangıç Kontrol Listesi (yeni çalışanlar için)
  7. Yıllık Güvenlik Talimatları Bildirimi
  8. Sağlık Muayenesi ve Sağlık Kontrolü
  9. Tecrit Laboratuvarına Giriş Kuralları
  10. Kişisel Koruyucu Ekipman
  11. Dezenfektan kullanımı
  12. Numunelerle İlgili İşlemler ve Güvenlik
  13. Enfeksiyöz Maddelerin Dağılmasının Önlenmesi
  14. Pipet ve Pipet Yardımcı Elemanlarının Kullanımı
  15. Biyolojik Güvenlik Kabinleri
  16. Biyolojik güvenlik kabininin fumigasyonu
  17. Santrifüj Güvenliği
  18. Ultraviyole Işın Güvenliği
  19. Elektrik Güvenliği
  20. Sıkıştırılmış Sıvılaştırılmış Gazların Güvenliği
  21. Atıkların Ayrılması ve Bertarafı
  22. Yangın durumunda uygulanacak acil durum prosedürü
  23. Laboratuvarda enfeksiyöz maddenin dökülmesi halinde uygulanacak prosedür
  24. Biyolojik güvenlik kabininde enfeksiyöz maddenin dökülmesi halinde uygulanacak prosedür
  25. Biyolojik güvenlik kabini dışında büyük biyotehlike olayı durumunda uygulanacak acil durum prosedürü
  26. Kaza durumunda Enfeksiyon Riski
  27. Olay Raporu

Nasıl ve kim?

Biyogüvenlik Sorumlusu:

  1. Laboratuvar için gerekli olan bütün güvenlik prosedürlerinin listesini çıkarır.
  2. Bu listeyi Laboratuvar Yöneticisi ve personel ile görüşür ve gerekli bütün başlıkların dâhil edilip edilmediğine veya eklenmesi gerekli başlıklar olup olmadığına karar verir.
  3. Biyogüvenlik kılavuzunun taslağına karar verildiğinde bölümleri yazmaya başlar. Her bölüm birer güvenlik prosedürü, yani özünde birer SÇP'dir. Dolayısıyla SÇP'yi Ana SÇP'deki Prosedür SÇP'si yazımına ilişkin protokol doğrultusunda ve Ana SÇP'ye eklenmiş olan Prosedür SÇP'si şablonunu kullanarak yazar. Sağ sütunda verilen biyogüvenlik kılavuzu örnek bölümüne bakınız.
  4. Laboratuvar Yöneticisi ve kıdemli bir personele geliştirdiği prosedürleri inceletir.
  5. Prosedürleri inceleyen iki kişinin önerileri doğrultusunda prosedürleri düzeltir.
  6. Tamamladıktan sonra prosedürleri imzalar ve inceleyen iki kişiye de imzalatır.
  7. Bütün prosedürler birlikte Biyogüvenlik Kılavuzu'nu oluşturur. Biyogüvenlik Kılavuzu'nu bütün personele tanıtır ve kullanım alanlarını açıklar.

 

Laboratuvar Yöneticisi:

  1. Biyogüvenlik kılavuzunda (Biyogüvenlik Sorumlusu tarafından geliştirilmiştir) bulunması gereken konuları Biyogüvenlik Sorumlusu ve diğer personelle görüşerek kılavuzun hazır olup olmadığına karar verir.
  2. Biyogüvenlik Sorumlusu istediğinde biyogüvenlik prosedürlerini makul bir zaman çerçevesinde inceler. Bir başka (kıdemli) personelin de prosedürleri incelemesini sağlar.
  3. Hazır olduktan ve onaylandıktan sonra bütün prosedürleri Okudum ve Anladım Listesi'ne ekler.
  4. Haftalık personel toplantısında her prosedürü bütün personel üyelerine sunar. Herkesin prosedürleri okuması ve okuduktan sonra Okudum ve Anladım Listesi'ni imzalaması gerektiğini belirtir.
  5. Yeni personel alındığında laboratuvarda çalışmaya başlamadan önce onların da Biyogüvenlik Kılavuzu'nu okumasını sağlar.
Yol Haritası Aktivitesine Genel Bakış Bölümüne Dön
Bu aktivite KSE, Tesisler & Güvenlik kapsamındadır
ISO15189:2007: 4.2.1 5.1.10
ISO15189:2012: 4.2.2.1 5.1.5
ISO15190:2003: 7.27.4